Cao tốc mang đến sự nhanh chóng và hiệu quả, nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Bài viết này sẽ chia sẻ những nguyên tắc "vàng" giúp bác tài lái xe an toàn khi lưu thông trên cao tốc. Nắm vững những quy tắc này để hành trình luôn an toàn, hiệu quả và tiết kiệm.
Cao tốc là tuyến đường được thiết kế để giúp phương tiện di chuyển nhanh, tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả vận tải. Tuy nhiên, tốc độ cao đồng nghĩa với rủi ro lớn hơn nếu tài xế không nắm rõ và tuân thủ các quy tắc an toàn.
Dưới đây là những nguyên tắc “vàng” mà mọi bác tài cần ghi nhớ khi lưu thông trên cao tốc, giúp hành trình luôn an toàn – hiệu quả – tiết kiệm.
Trước khi nhập làn, hãy kiểm tra kỹ tình trạng xe – đặc biệt là lốp, phanh, đèn và nhiên liệu. Cao tốc không có nhiều điểm dừng, nên một sự cố nhỏ cũng có thể gây gián đoạn lớn hoặc nguy hiểm cho bản thân và người khác.
-Kiểm tra áp suất lốp: Bơm đúng tiêu chuẩn giúp xe vận hành êm, giảm hao nhiên liệu và hạn chế nổ lốp.
-Đổ đầy nhiên liệu: Không nên để mức xăng/dầu quá thấp khi lưu thông trên cao tốc.
-Kiểm tra phanh và cần gạt nước: Đảm bảo an toàn trong mọi điều kiện thời tiết.
-Cài đặt thiết bị hỗ trợ: Camera hành trình, cảnh báo tốc độ, Cruise Control (ga tự động)… giúp lái xe nhàn hơn trên hành trình dài.

Khi lưu thông trên cao tốc, khoảng cách giữa các xe phải được duy trì đúng quy định.
Theo Luật Giao thông đường bộ Việt Nam, khi di chuyển trên 60 km/h, khoảng cách tối thiểu giữa hai xe là khoảng 60 – 100 mét, tùy theo tốc độ và điều kiện thời tiết.
* Trời mưa, sương mù, tầm nhìn kém → nên tăng khoảng cách gấp đôi.
* Khi xe phía trước bật đèn cảnh báo hoặc giảm tốc đột ngột → giữ bình tĩnh, giảm tốc nhẹ nhàng, không đánh lái gấp.
💡 Mẹo nhỏ: Giữ khoảng cách bằng 3 giây – nghĩa là chọn một điểm mốc (vạch đường, biển báo...) và đảm bảo bạn đi qua đó sau 3 giây kể từ khi xe trước đi qua.
Xem thêm: Lái xe trên cao tốc ban đêm: 7 lưu ý quan trọng để an toàn
Đây là lỗi cực kỳ nguy hiểm mà nhiều tài xế vẫn mắc phải.
Cao tốc được thiết kế cho dòng xe chạy liên tục với tốc độ cao, do đó việc dừng xe, quay đầu hoặc lùi xe có thể gây tai nạn nghiêm trọng, đặc biệt khi xe khác không kịp xử lý.
Nếu buộc phải dừng xe (do sự cố), hãy:
* Tấp vào làn khẩn cấp bên phải.
* Bật đèn cảnh báo nguy hiểm, đặt biển báo tam giác phản quang cách xe ít nhất 100m về phía sau.
* Không đứng phía sau xe, di chuyển ra ngoài dải phân cách an toàn và gọi cứu hộ.
Trên cao tốc, các làn đường có chức năng khác nhau:
* Làn bên trái: Dành cho xe chạy nhanh hoặc vượt.
* Làn giữa: Xe chạy ổn định.
* Làn bên phải: Dành cho xe tốc độ chậm hoặc chuẩn bị ra khỏi cao tốc.
Tuyệt đối không chạy lấn làn, zig-zag hoặc bám đuôi xe trước. Khi muốn vượt, phải bật xi-nhan trái, giữ tốc độ ổn định, vượt dứt khoát rồi trở lại làn an toàn.
Tốc độ tối đa và tối thiểu được quy định rõ ràng:
* Tốc độ tối đa: 100 – 120 km/h (tùy từng tuyến cao tốc).
* Tốc độ tối thiểu: 60 km/h.
Vi phạm tốc độ không chỉ bị phạt nặng mà còn gây nguy cơ va chạm rất cao khi di chuyển cùng dòng xe tốc độ cao.

Trên các cung đường dài, chế độ ga tự động (Cruise Control) là “trợ thủ đắc lực” giúp tài xế giảm mệt mỏi, duy trì tốc độ ổn định, và tiết kiệm nhiên liệu đáng kể.
Tuy nhiên, không nên lạm dụng, nhất là khi đường đông, thời tiết xấu, hoặc địa hình phức tạp.
Khi lái xe đường dài:
* Giữ tinh thần tỉnh táo, tránh sử dụng điện thoại hoặc ăn uống khi lái.
* Thay đổi tư thế, nghỉ ngắn sau mỗi 2 giờ để tránh buồn ngủ.
* Nếu có dấu hiệu mệt, tấp vào điểm dừng nghỉ – đừng cố.
Nhiều tài xế chủ quan, phanh gấp hoặc chuyển làn đột ngột khi sắp đến lối ra. Điều này cực kỳ nguy hiểm vì xe phía sau có thể đang di chuyển rất nhanh.
Hãy quan sát biển báo lối ra ít nhất 1 – 2 km trước, bật xi-nhan phải, giảm tốc dần và di chuyển vào làn thoát từ từ.

Cao tốc không chỉ dành riêng cho bạn. Hãy nhớ rằng:
* Nhường đường cho xe ưu tiên (cứu thương, cứu hỏa, công an…).
* Không bật pha liên tục làm chói mắt xe đối diện.
* Luôn bật xi-nhan trước khi chuyển làn.
Một hành động nhỏ – như nhường một làn hay bật tín hiệu sớm – có thể giúp bạn và người khác an toàn hơn hàng trăm lần.
Lưu thông trên cao tốc không khó, nhưng đòi hỏi sự kỷ luật, tập trung và tuân thủ tuyệt đối quy tắc an toàn.
Mỗi bác tài không chỉ đang điều khiển một chiếc xe, mà còn đang chịu trách nhiệm cho tính mạng của bản thân, hành khách và người đi đường.